یک سوم زندگی به خواب میگذرد
نویسنده:
عباس صارمی مقدم، متخصص اعصاب و روان
به گزارش خبرنگار ایران پزشک، خواب یکی از چشمگیرترین رفتارهای انسان محسوب میشود و تقریبا یک سوم حیات انسان را در بر میگیرد. خواب رفتاری همگانی است که وجود آن در تمام گونههای حیوانات از حشرات گرفته تا پستانداران به اثبات رسیده است. خواب فرایندی است که مغز برای کارکرد صحیح به آن نیاز دارد، زیرا محرومیت طولانی از خواب به تخریب شدید جسمی و شناختی و نهایتا مرگ میانجامد.
خواب ممکن است فرآیندی انفعالی به نظر برسد، اما در واقع با درجات بالایی از فعالیت مغزی همراه است. برخی افراد به طور طبیعی خواب کوتاهتری دارند و برای آنکه کارکرد با کفایتی داشته باشند، شبانه نیاز به کمتر از ۶ ساعت خواب دارند. افراد پرخواب کسانی هستند که برای کارکرد با کفایت به بیش از ۹ ساعت خواب شبانه نیار دارند.
آدمهای کم خواب معمولا افرادی با کفایت، جاه طلب و از نظر اجتماعی مسلط و راضی هستند. افراد پر خواب معمولا کمی افسرده و مضطرب بوده و از نظر اجتماعی کناره گیر هستند.
طی کار جسمانی، ورزش، بیماری، حاملگی و استرس روانی عمومی و افزایش فعالیت ذهنی نیاز به خواب افزایش مییابد. پژوهشهای بسیاری فجایع صنعتی عمده را به خواب آلودگی مرتبط دانستهاند.
خواب آلودگی حالت بالقوه تهدید کننده حیات و شرایط وخیمی است که نه تنها بر فرد خواب آلوده، بلکه بر خانواده، همکاران و جامعه به طور کلی اثر میگذارد. در واقع تصادفات مرتبط با خواب یک دغدغه ایمنی است.
اختلالات بی خوابی
بی خوابی عبارت است از اشکال در شروع یا تداوم خواب. بی خوابی عبارت است از نارضایتی از کیفیت یا کمیت خواب همراه با یک یا چند مورد از علائم زیر:
- اشکال در شروع خواب
- اشکال در تداوم خواب همراه با بیدار شدنهای مکرر
- اشکال در بازگشت به خواب
- سحرخیزی همراه با ناتوانی فرد برای به خواب رفتن
برای درمان بی خوابی انواع درمانهای دارویی و غیر دارویی مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به پیچیده بودن داروهای مرتبط، توصیه میشود که این افراد به پزشک مراجعه کنند.
راهکارهای زیر تحت عنوان بهداشت خواب، قسمتی از درمانهای غیر دارویی هستند:
- هر روز ساعت معین بخوابید و در ساعت معین بیدار شوید
- درصورت گرسنگی پیش از خواب، میان وعده مختصر بخورید
- برنامه ورزشی منظم داشته باشید
- تقریبا یک ساعت آرامش قبل از رفتن به رختخواب داشته باشید
- اگر در زمان خواب در مورد چیزی نگرانید یا اشتغال ذهنی دارید، آن را یادداشت کنید و فردا صبح به آن بپردازید
- اتاق خواب خود را سرد نگه دارید
- اتاق خواب تاریک باشد
- اتاق خواب آرام باشد
- چرت زدن روزانه ممنوع
- برای فهمیدن شدت بیخوابی مرتب به ساعت نگاه نکنید
- درست قبل از به خواب رفتن، ورزش نکنید
- وقتی نمیتوانید بخوابید در رختخواب تلویزیون نگاه نکنید
- برای اینکه بهتر بخوابید قبل از خواب غذای سنگین نخورید
- عصر و غروب قهوه نخورید
- اگر نمیتوانید بخوابید سیگار نکشید
- برای کمک به خواب الکل استفاده نکنید
- وقتی نمیتوانید بخوابید در رختخواب مطالعه نکنید
- در رختخواب غذا نخورید
- در رختخواب ورزش نکنید
- در رختخواب از تلفن و موبایل اسفاده نکنید
پایان پیام/